Dutch authorities: Almost every Dutch citizen has too much PFAS in their blood

Alle mensen in Nederland hebben PFAS in hun bloed, zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Bovendien heeft bijna iedereen er te veel van en overschrijden de hoeveelheden de zogenoemde geneeskundige grenswaarde, blijkt uit onderzoek naar 1500 bloedmonsters uit 2016 en 2017. Boven die grenswaarde zijn effecten op het immuunsysteem niet uit te sluiten, zegt het RIVM.

Al jaren is duidelijk dat Nederlanders te veel PFAS binnenkrijgen via met name het eten en ook een beetje door het drinkwater. Nu is voor het eerst landelijk onderzoek gedaan naar de hoeveelheid PFAS in het bloed.

PFAS zijn een groep van duizenden chemische stoffen die niet afbreken in de natuur: de per- en polyfluoralkylstoffen. Ze tasten het immuunsysteem aan en bij langdurige blootstelling zijn sommige soorten kankerverwekkend. De chemicaliën komen in het milieu terecht doordat fabrieken ze lozen of uitstoten. Ook zitten ze in bijvoorbeeld blusschuim en smeermiddelen.

Niet meteen ziek

Hoewel iedereen dus PFAS in het bloed heeft, maakt het voor de soort PFAS wel uit waar iemand woont. Bij inwoners van de regio Dordrecht, waar de fabriek van Chemours tientallen jaren PFOA uitstootte, werd die PFAS-variant meer gevonden dan gemiddeld in Nederland. En rond de Westerschelde, waarin chemieconcern 3M in het Belgische Zwijndrecht via de Schelde jaarlijks duizenden kilo's pfas loosde, was de hoeveelheid van de variant PFOS hoger.

Het RIVM haast zich erbij te zeggen dat de uitkomsten van het bloedonderzoek niet betekenen dat iedereen ziek wordt door PFAS. "De effecten zijn afhankelijk van de hoeveelheid PFAS, de duur van de blootstelling en iemands persoonlijke gezondheidssituatie. Wat de gevonden hoeveelheden in de bloedmonsters precies betekenen voor de gezondheid van de Nederlandse bevolking kan het RIVM nu niet zeggen."

Lichtpuntje

Omdat PFAS overal om ons heen voorkomen, is het voor mensen vrijwel onmogelijk om ze niet binnen te krijgen, zegt RIVM-onderzoeker Joke Herremans. "Dat kan eigenlijk alleen als bedrijven ervoor zorgen dat er minder stoffen in het milieu terechtkomen."

Nederland heeft met nog vier Europese landen het initiatief genomen om PFAS overal in Europa te verbieden. Dat kan volgens Herremans op termijn helpen. "Sinds de stof PFOS in 2008 is verboden, zien we bij onderzoek in Frankrijk de hoeveelheid in het bloed al afnemen. Dat is een lichtpuntje."

Herremans doet met haar collega's vervolgonderzoek naar bloedmonsters van dit jaar. "We hopen daarin ook terug te vinden dat dat gehalte afneemt."